مارالان
مارالان در زمانهای گذشته نام روستایی بود در جنوب شرقی شهر تبریز در میان باغ شمال و خیابان و تپه های یانق که اغلب زمین های آن پر از باغ های با صفا و سرسبز با درختان میوه فراوان بود،
اینک جای آنها را خانه ها و کوچه و خیابان ها پر ساخته و به شکل کویی از کوی های شهر در آمده است.
«نادر میرزا» می نویسد:(این خود کویی است به جنوب شهر مایل به مشرق، هوایی نیک و آبی فراوان و بساتین خوب دارد و جزو خیابان شمرده اند.)
در کتاب « آذری یا زبان باستان آذربایگان » درباره نام «مارالان» چنین آمده است:
( کویی از تبریز می باشد. اما معنی نام، این نیز از دو بهر پیدا شده، یکی «مار» و دیگری «لان» و ما هر یکی را جداگانه روشن می گردانیم).
مار: ما می پنداریم این رویه آذری نام «ماد» می باشد. زیرا چنان که گفته ایم در آذری، همچنین در زبان ارمنی، «لا» به جای دال بسیار می آید و ما میدانیم که در زبان ارمنی نیز تیره ماد را همیشه به نام «مار» یاد می کرده اند.
چیزی که هست در آذری گاهی نیز دال را به یاء عوض کرده، ماد را «مای» هم خوانده اند، هر چه هست به گمان ما «مار» همان ماد می باشد.
لان: به معنی جایگاه است و به این معنی گذشته از نام آبادیها، در کلمه های دیگری نیز آمده و از دیده زبان شناسی، «لان» و «دان» یک کلمه می باشد. پس «مار» الان به معنی جایگاه «مادان» است و چون آذربایگان نشیمنگاه آن تیره بوده، دوری ندارد که جایی یا جاهایی به نام آن تیره خوانده شود.
(تقدیم به تبریزیان عزیز در هرکجای جهان که هستند)
یحیی ذکاء