حرم ناصرالدین شاه، جایی که «ملیجک» در آن پرورش یافت
«امین اقدس» زن سوگلی ناصرالدین شاه و خزانهدار سلطنتی، این تصویر از یک تابلو نقاشی گرفته شده است.
«امیناقدس» عمه ملیجک «عزیزالسلطان»، یکی از زنان سوگلی ناصرالدین شاه قاجار بود. نام اصلی او زبیده است و ناصرالدین شاه او و برادرش «میرزا محمد» را از گروس به تهران آورد و در خلوت خود تربیت کرد. «امین اقدس» وقتی بزرگ شد، جزء صیغههای ناصرالدین شاه، وارد حرم گردید و آنچنان اعتماد شاه را به خود جلب کرد که زن سوگلی و خزانهدار سلطنتی شد.
ناصرالدین شاه خاطر او را بسیار میخواست و گرامی میداشت، بهطوری که تمام جواهرات و نقدینهها در دست او بود و او پس از «انیسالدوله» که بانوی اول محسوب میشد، مقام دوم را در حرم ناصرالدین شاه دارا بود.در اواخر عمر وقتی عارضه چشم او شدید شد، ناصرالدین شاه با وجود مخالفت بسیاری از درباریان او را برای معالجه به «وین» پایتخت اتریش فرستاد. باید در نظر داشته باشید که اینکار در آن زمان با نفوذ شدید روحانیون و با آنهمه تعصبی که در مردم وجود داشت، کار بزرگ و بیسابقهای بود. «امیناقدس» با تقربی که به ناصرالدین شاه داشت، خواه ناخواه در امور سیاسی و مملکتی نیز دخالت می کرد. امینالسلطان (میرزا علیاصغرخان) که قبل از رسیدن به سی سالگی به مقام مهم صدر اعظمی (نخست وزیری) رسید، در ترقی خود مدیون «امیناقدس» بود.
حمایت شدید «امیناقدس» از میرزا علیاصغرخان که در زمان مظفرالدین شاه اتابک اعظم لقب گرفت، موجب آن شده است که شخصیتهایی مثل «امینالدوله» و «اعتمادالسلطنه» شدیدترین حملات را در نوشتههای خود به او بکنند.
به استناد گزارش سفیر امپراطور اتریش، در دربار ایران وقتی امیناقدس درگذشت، ناصرالدین شاه آنقدر متأثر شد که نتوانست در همان کاخ مسکونی خود به زندگی ادامه دهد و به ناچار تغییر منزل داد و این برای درباریان و حتی نمایندگان خارجی مقیم ایران بیسابقه و عجیب بود. در این گزارش فرمان نشان «آفتاب» و فرمان یکی از عالیترین نشانهای عثمانی که به وسیله «سلطان» به «امیناقدس» اهدا شده، کلیشه شده است.
متن فرمان «نشان آفتاب»
از آنجا که امین اقدس تمام اوقات خود را مصروف خدمات مخصوصه ما نموده و آنی از فراهمی موجبات آسودگی ما نیاسوده و فیالحقیقه در جمیع اقدامات و حرکات و سکنات او در خدمات خود، اقصی درجه رضامندی و خشنودی را داریم، خواستیم او را به امتیاز مخصوص محترمی قرین اختصاص واحترام سازیم. لهذا یک قطعه نشان جلیلالشان آفتاب مکلل به الماس که محترمترین امتیازات است، به مشارالیها مرحمت فرمودیم که بر مدارج امتیازات و احترامات او افزوده، ممتاز و مفتخر شود.
1307 (هجری قمری)
متن فرمان سلطان عثمانی
وزارت امور خارجه – مورخه سنه 1300
سواد فرمان نشان نواب علیه عالیه امیناقدس خانم دامت شوکتها حکم نشان شریف عالیشان سامی مکان سلطانی و طغرای غرای جهانستان خاقانی آن است که محض آرزوی همایون ملوکانه ما درباب تاکید و تاییدات آثار حب و موالات و مصافات کامله که نتیجتاً فیمابین سلطنت سنیه ما حضرت سامی رتبت و ممالی منقبت اعلیحضرت شاه ایران برای اینکه نشانه مخصوص از آن بوده باشد، به موجب امر و اراده سنیه شهریارانه ما که ایندفعه شرفافزای سنوح و صدور گردیده است، یک قطعه از درجه اول نشان فروغافشان شفقت ما در حق افتخار النساءالمخدرات امیناقدس خانم که از حرم عصمت توام شاه مشارالیه میباشد، اعطا و اهدا و این برات مکارم… شهریارانه ما مشعر باعطاء آن شرف صدور پذیرفت.
فی 10 شهر رجب سنه 1303 – مقام قسطنطنیه
ترجمه فرمان مهمترین نشان دربار عثمانی که از طرف سلطان عثمانی به «امیناقدس» اهدا شده است.
متن فرمان «نشان آفتاب» که از طرف ناصرالدین شاه برای «امیناقدس» صادر شده. این نشان فقط به سه بانو اعطا شد. نخست به ملکه ویکتوریا به هنگام سفر ناصرالدین شاه به اروپا، سپس به «انیسالدوله» و بعد به «امیناقدس» عمه ملیجک.