میرزا نصراللهخان نایینی(مصباحالملک- مشیرالملک- مشیرالدوله) پسر آقا محمد پسر آقا ابوطالب پسر آقا محمد پسر حاج عبدالوهاب نایینی، یکی از عرفای معروف زمان خود بود. آغاز زندگانی و جوانی او بسیار به رنج و سختی گذشت. مدتی مشغول به کاغذنویسی برای مردم شد و دستمزد مختصری از این بابت برای او عاید میگردید. بعدها به همراه میرزا ابراهیم خان تبریزی که ابتدا از اعضای مهم کارگزاری آذربایجان بود و سپس کارگزار و نایب الوزاره شد، به تبریز رفت. میرزا ابراهیمخان نایبالوزاره در سال 1293 قمری در تبریز درگذشت و چون از دوستان خیلی نزدیک میرزا سعیدخان موتمنالملک وزیر امور خارجه بود، در وصیتنامه خود کفالت عیال و اولادش را به او واگذار کرد. وقتی میرزا سعیدخان به تهران آمد، میرزا نصرالله هر روز تا در وزارت خارجه او را همراهی میکرد. یک روز که میرزا نصراللهخان شیرازی(دبیرالملک) که منشی بود و به سبب کمی مواجب و مرسوم سر خدمت نیامدهبود، میرزا سعیدخان پرسید چرا نیامده؟ گفتند قهر کردهاست. ناگهان چشمش به میرزا نصرالله نایینی افتاد و گفت آن نصرالله نباشد این نصرالله باشد. پسر بیا بنشین. فیالفور قلمدان و لوله کاغذ جلویش گذاشتند و از آن تاریخ، منشی وزارت امور خارجه شد.
او کمکم ترقی کرد و در سال 1310 هجریقمری نایب اول وزارتخانه گردید و تا اواخر سال 1313 قمری در این سمت، باقی و برقرار بود. در سال 1314 بنابر پیشنهاد عبدالحسینمیرزا فرمانفرما وزیر جنگ وقت، بهسمت وزارت لشکر(رییس دارایی ارتش) گزیده شد.