انتشارات سیته
سال نشر: 1392
کتاب 4 جلدی، “230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان ، حاصل نزدیک به 30 سال جمع آوری و تحقیق محسن میرزایی درباره تاریخچه تبلیغات تجاری در روزنامه های فارسی زبان در ایران و جهان است. توضیح آنکه، در 230 سال پیش که سرزمین هندوستان، هنوز مستعمره انگلستان نشده بود، زبان فارسی، زبان رسمی مردم هندوستان به شمار می رفت. در آن زمان ، کمپانی هند شرقی که به تازگی در آن کشور کار تجارت خود را آغاز نموده بود، برای ارتباط مدیران خود با کارگران هندی، روزنامه هایی به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر می کرد. در این روزنامه ها به تقلید از مطبوعات انگلستان، آگهی های تجاری نیز به چاپ می رسید. و چون از آن تاریخ تا زمان تألیف این کتاب، 230 سال می‌گذرد، این کتاب 4 جلدی، “230 سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی زبان” نامیده شد. ضمنا یادآور می شوم که این کتاب 5 جلدی است ولی جلد آخر آن هنوز به چاپ نرسیده است.
از آن تاریخ تا زمانی که نخستین آگهی ها، به زبان فارسی در مطبوعات ایران به چاپ برسد، نزدیک به یک قرن، فاصله زمانی وجود دارد. نخستین آگهی‌ها در مطبوعات فارسی زبان، تا آن جایی که تحقیقات انجام شده، نشان می‌دهد، مربوط به آگهی‌هایی است که در روزنامه “وقایع اتفاقیه” به چاپ رسیده است. این روزنامه در زمان صدارت امیرکبیر بنیان گزاری شد و نخستین روزنامه ای است که به طور مرتب، انتشار یافته است. اگر تاریخ انتشار آگهی‌های روزنامه وقایع اتفاقیه را مبنای کار تحقیق خود قرار دهیم، مقارن با زمانی است که نخستین شرکت‌های تبلیغاتی در ایالات متحده، به وجود آمده است و می‌توان گفت که از جهت چاپ آگهی‌های تجاری در مطبوعات، میهن ما با ممالک پیشرفته جهان فاصله زیادی نداشته است ولی نکته مهم این است که کشورهای صنعتی جهان در سال‌های آغازین قرن بیستم، به سرعت از نیروی تبلیغات برای فروش تولیدات انبوه خود، یاری گرفته و صنعت تبلیغات را به اوج توسعه خود رسانیدند. در حالیکه این صنعت در میهن ما، از زمان« ناصرالدین شاه» تا پایان دهه بیست خورشیدی، در حال رکود باقی مانده بود و این زمان طولانی شامل دوران سلطنت شش پادشاه است.
نا گفته نماند که تبلیغات نوین در ایران، تا سال 1330 رونقی نداشت. زیرا تبلیغات در شرایطی رشد می کند که نظام سرمایه داری در آن کشور گسترش یافته باشد و ایران تا پایان جنگ جهانی دوم، از نظر صنعت و رشد سرمایه داری به مرحله‌ای نرسیده بود که تولیدات انبوه، صورت گرفته و برای فروش آن نیازی به تبلیغات وجود داشته باشد.
کوتاه سخن اینکه، تبلیغات تجاری از زمانی در ایران رشد کرد که صنایع مختلف به وجود آمد و تولیدات انبوه صنایع داخلی، نیاز به تبلیغات داشت و بدین ترتیب، در دهه 30 با توسعه صنایع، تبلیغات تجاری، گسترش یافت و آژانس های تبلیغاتی زیادی به وجود آمدند. این در حالی بود که در رشته تبلیغات تجاری، افراد با تجربه و تحصیل کرده وجود نداشتند. تذکر این نکته را لازم می‌دانم این کتاب علاوه بر اینکه تاریخچه رشد تبلیغات است، آیینه تمام نمایی است که نشان دهنده به وجود آمدن وسایل تمدنی جدید است و شما با مطالعه این کتاب شاهد رشد و دگرگونی زندگی نوین مردم ایران، خواهید بود.
رفتن به محتوا
رفتن به فوتر