این نامه در شرایطی نوشته شده است که امپراتوری روسیه دچار فروپاشی شده و نیروهای نظامی آن کشور در ایران در حال بلاتکلیفی به سر می برند، زیرا اگر به روسیه باز می گشتند، معلوم نبود که دولت بلشویکی با آنان چه کند و اگر باز نمی گشتند، با فروپاشی مرکز قدرت، تامین غذا و مسکن برای نیروهای نظامی بلاتکلیف روس کار آسانی به نظر نمی رسد، دولت انگلیس نیز که قبلاً هم پیمان روسیه بود، حاضر به تامین مخارج ارتش تزاری در ایران نبود. در چنین شرایطی که ارتش روسیه دچار آن شده بود، اگر آذوقه آنها تامین نمی شد، دست به غارت انبارهای غله می زدند.
این نامه نشانگر تلاش مقامات ایرانی برای پبشگیری از وقایع ناگوار آینده می باشد. مرحوم حاج میرزا مهدی میرزایی،شخص ثروتمندی بود، علاوه بر آن بسیاری از موقوفات ایالت خمسه، تحت نظارت آن مرحوم اداره می شد و تقاضای کمیسیون ارزاق خمسه از ایشان از این جهت بوده است.
۱۴ ربیع الثانی ۱۳۳۶؛ نمره۳۰۶
حضور حضرت مستطاب حجه الاسلام ملاذ الانام مروج الاحکام ، آقای حاجی میرزا مهدی آقا مجتهد دامت برکاته ،
البته خاطرمبارک از وضع سختی آذوقه امروز زنجان با این تعدّیات و فشارهای نظامیان دولت بهیّه (روس)
به عرض حضورمبارک حضرت مستطاب ملاذ الانام رسیده است ،حاجت به تصدیع نخواهد بود، لذا متمنّی است مختصر تتمه گندمی که از بابت بدهی حضرت مستطاب عالی باقی است ، برای رفاه حال فقراء و ضعفا، در بین این دوروزه مقرر فرمائید که تحویل انبار ملّی فرمایند،(تا)از مراتب حضرت حجه الاسلام فُرجه ایی بشود.
کمسیون ارزاق خمسه
