سیاحان اروپایی به قلیان و کشیدن تنباکو در ایران اشاره کرده‌اند. از جمله«تاورنیه»که در دوران صفویه به ایران آمد، نوشته‌است که ایرانیان تنباکو را با دستگاهی کاملاً اختصاصی می‌کشند. در کوزه گلی دهان گشادی به قطر سه انگشت، تنه قلیانی از چوب یا نقره که سوراخی در وسط دارد، قرار می‌دهند و بر سر آن مقدار تنباکوی نم‌دار با کمی آتش می‌گذارند. در زیر قلیان نیز سوراخی هست. در حالی که نفس را بالا می‌کشند، دود تنباکو با شدت از امتداد سوراخ پایین آمده و داخل آب می‌شود. این کوزه مرتباً تا نصفه آب دارد. دود که در آب است، به سطح می‌آید و هنگامی که نفس را بالا می‌کشند، از نی قلیان دود به دهان وارد می‌شود. به واسطه آبی که به قلیان می‌ریزند، دود تنباکو تصفیه می‌شود و کمتر ضرر می‌رساند.